Berna Haliloğlu
Polikistik over sendromu (PKOS) nedir?
Polikistik over sendromu, kadınların %5-10’unda görülen düzensiz yumurtlamaya bağlı hormonal bir bozukluktur. Hastada düzensiz yumurtlamadan dolayı artan erkeklik hormonları adet gecikmeleri, tüylenme, akne, saç dökülmesi, kısırlık, obezite ve insülin direnci gibi pek çok belirtiye neden olmaktadır.
PKOS dışında başka hastalıklar da (tiroid bezinin az çalışması, süt hormonunun fazla salgılanması, böbrek üstü bezinin aşırı çalışması vb) bu şikayetlere neden olabilir. Bu nedenle tanı koymak için tiroid hormonu (TSH), süt hormonu (PRL=prolaktin), kadınlık hormonları (FSH,LH) ve erkeklik hormonları (testosteron, DHEAS, 17-hidroksiprogesteron) değerleri görülmelidir. Bunlar dışında muayene sırasında yapılan ultrasonografide, bu hastaların yumurtalıklarında çatlayamayan yumurta hücrelerinin birikerek kistleşmelerine bağlı tipik “kolye” görünümü saptanır.
PKOS hastaları ileride diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve rahim kanseri için yüksek risk taşırlar. Bu nedenle PKOS tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır.
Tedavi hastanın gebe kalmayı isteyip istememesine bağlı olarak değişir. Eğer hasta çocuk istemiyorsa kilo verilmesi, yaşam tarzı değişiklikleri, adetlerin düzenlenmesi ve tüylenme tedavisi yapılması yeterlidir. Fakat çocuk hasta çocuk istiyorsa yumurtlamayı sağlayacak ilaçlar başlanması gerekir.